Aktualności

Tradycyjnie lato i jesień to czas zatruć grzybami. Śmiertelne żniwo od lipca do października zbiera przede wszystkim muchomor sromotnikowy. Toksyny muchomora sromotnikowego atakują wiele organów, ale przede wszystkim niszczą wątrobę.
Muchomor sromotnikowy jest podobny do gąski zielonej i czubajki kani, dlatego też często jest zjadany przez pomyłkę. Niestety, ze względu na ogromną toksyczność muchomora sromotnikowego, konsekwencje bywają tragiczne. Muchomor sromotnikowy posiada aż jedenaście trujących składników. Jest najbardziej trującym organizmem naturalnie żyjącym w Polsce. Jeden owocnik może wytruć całą rodzinę. Najcięższym powikłaniem zatrucia muchomorem sromotnikowym jest piorunujące zapalenie wątroby, które w ok. 40-80% przypadków jest przyczyną śmierci.

Objawy zatrucia muchomorem sromotnikowym

Wynikają one przede wszystkim z ilości spożytego grzyba oraz zawartości toksyn. Najbardziej na działanie toksyn muchomora sromotnikowego narażone są małe dzieci, którym do 10 roku życia nie powinno się podawać żadnych grzybów, także jadalnych. Pierwsze objawy zatrucia pojawiają się późno, bo dopiero po 8-12 godzinach od spożycia grzybów, gdy większość trucizny została już wchłonięta do krwi. Są to dolegliwości objawiające się zawrotami i bólami głowy, nudnościami, wymiotami, bólem brzucha, biegunkami, przyspieszeniem tętna, trudnościami w oddychaniu. Czasami następuje na jakiś czas poprawa samopoczucia, jednak jest ona złudna, toksyny nie przestają działać i niszczą wątrobę, nerki i inne narządy ciała. W wątrobie następuje jej stłuszczenie, martwica i zanik glikogenu, wystąpić może także hipoglikemia, a nawet drgawki hipoglikemiczne. Wskutek uszkodzenia nerek występuje azotemia, hipochloremia, mocznica. W wyniku uszkodzenia jelit występują krwawe biegunki, w wyniku uszkodzenia szpiku kostnego niedokrwistość, w wyniku uszkodzenia serca jego stłuszczenie i niedomoga krążenia (sinica). Śmierć następuje po 2-3 dniach, a przy słabszym zatruciu nawet po 10-13 dniach. Zatrucie muchomorem sromotnikowym leczy się w szpitalu. Leczenie jest trudne i nie zawsze skuteczne. Największym zagrożeniem dla życia jest nieodwracalne uszkodzenie wątroby. Często jej przeszczep jest jedynym sposobem uratowania życia ludzi po zatruciu tym grzybem. Śmiertelność w zatruciu muchomorem sromotnikowym jest tak duża głównie dlatego, że objawy występują późno, gdy doszło już do nieodwracalnego uszkodzenia narządów.

Pierwsza pomoc w zatruciu muchomorem sromotnikowym

Polega zawsze na sprowokowaniu wymiocin i płukaniu żołądka (zabezpieczając pierwszą porcję wymiocin i popłuczyn do badania). Podawać duże ilości węgla aktywowanego. Każda osoba, u której wystąpiły objawy chorobowe w 4 lub więcej godzin od spożycia grzybów powinna natychmiast trafić do szpitala. Śmiertelnie trujący muchomor sromotnikowy jest prawie pozbawiony smaku i nie ma żadnego charakterystycznie nieprzyjemnego zapachu.

Czym muchomor sromotnikowy różni się od gąski i kani?

Muchomor sromotnikowy często mylony jest z czubajką kanią, jadalną gąską lub gołąbkiem zielonym. Rośnie od lipca do października. Żyje głównie w lasach liściastych w symbiozie z brzozą, dębem i bukiem. W lasach iglastych występuje rzadziej. Kapelusz młodego muchomora jest początkowo wypukły, później staje się płaski, gładki barwy zielonkawej lub oliwkowo-zielonkawej o średnicy od 7 do 15 cm. Na powierzchni kapelusza mogą występować białe łatki. Blaszki pod spodem kapelusza są zawsze białe. Trzon muchomora sromotnikowego długości od 5 do 11 cm jest białawy lub zielonkawy z wyraźnym zygzakowatym wzorkiem. W górnej części trzonu znajduje się pierścień. Bulwiasta podstawa trzonu ukryta jest w kulistej pochewce, znajdującej się przy ziemi. Grzyb jest trujący w każdej postaci – nawet w przetworzonej przez gotowanie lub smażenie.